EN 
TR 
Dünya üzerinde yaklaşık 1,7 milyar insan merkezi olan bankacılık sistemlerine erişim sağlayamamaktadır. Geleneksel finans sisteminin erişemediği bu insanlara DeFi sistemleri ile erişebilmek amaçlanmıştır.
Banka sistemlerine erişimin de fiziksel engeller olsa da genelde insanların merkezi olan bankalara karşı olan güvensizliği önemli yer almaktadır.
DeFi nedir?
DeFi, merkeziyetsiz (decentralized) ve finans (finance) kelimelerinden oluşan bir terimdir.
DeFi için en ideal örnek herkesin gün hemen hemen duyduğu Bitcoin ve Etherium’dur. Bitcoin ve diğer birçok kripto para birimleri merkezi karar verici otoriterlerinin olmadığı sistemlerdir. Merkezi yapılarda para göndermek veya almak için bankalara veya devlet kurumlarına ihtiyacımız var iken DeFi ile bu bağlarımız ortadan kalkar.
DeFi ne İşe Yarar ? DeFi yi Anlamak
Şu anki geleneksel merkezi finans sistemlerinde para göndermek ve almak için banka veya devlet kurumlarının onaylarına ihtiyaç duyuyoruz. Bu işlemleri yapabilmek için birçok kişisel bilgilerimizin yanında merkezi sistemlerin onaylarına da ihtiyaç duyuyoruz.
Geleneksel finansal sistemin sadece para gönderme veya alma işlemleri ile sınırlı olmadığını hepimiz biliriz.
DeFi sistemlerinde de kredi alma, kredi verme, borsa işlemleri, sigorta, alışveriş, takas işlemleri de DeFi sayesinde merkeziyetsiz bir finans sistemi üzerinden mümkündür. Üstelik bu işlemleri daha hızlı, evrak gerektirmeden ve herhangi bir üçüncü taraflara ihtiyaç duymadan gerçekleştirebilirsiniz. DeFi sistemlerinin en önemli amaçlarından bir diğeri ise geleneksel finans sistemlerine erişimi olmayan insanların finansal işlemlerini kolayca bankaya ihtiyaç duymadan yapabilmelerini sağlamak.
Blockchain uygulamaları sayesinde DeFi sistemler üzerinde inşa edilen finansal hizmetler dApp(Merkeziyetsiz Uygulama)’ler sayesinde takas, para alıp gönderme, kredi ve borç alma işlemlerinin akıllı sözleşmeler ile ticaret yapılır. Bu DeFi sistemlerini kullanarak, güvenli bir dijital cüzdanınız ile fonlarınıza ve varlıklarınıza erişebilir, işlem yapılmak istendiğinde akıllı sözleşmeler üzerinden istediğiniz tüm işlem detaylarını düzenleyip sistemin veya karşı tarafın sizin belirlediğiniz veya kabul edeceğiniz bu özel koşullar ile işlemler kabul edilip gerçekleştirilir.
DeFi yi anlayabilmek için bugün merkezi sistemlerin var olan en büyük sorunlarını anlamamız gerekir.
Merkezi Sistemlerin Sorunları
Bankacılık sistemleri bazı kişilere hesap oluşturma veya finansal hizmetleri kullanmalarına izin vermez.
Merkezi sistemler veya devletler istedikleri zaman piyasayı kapatıp finansal hizmetleri kullanmanızı engelleyebilir.
Merkezi sistemlerin işlem saatleri ve çalışma süreleri kısıtlıdır.
Finansal hizmetlerden yararlanabilmek için birçok kişisel gizli verinizi vermek zorunda kalırsınız.
Finansal hizmetlerde işlem ücretlerine birde aracı kurumların kesintileri de ek olarak eklenebilmektedir.
DeFi yukarıda bahsedilen tüm bu sorunlara çözüm olarak geliştirilmiştir.
DeFi nin Avantajları
Herhangi bir kişisel verinize ihtiyaç duymadan başvuru gerçekleştirmeden hesap açabilirsiniz. Hatta adınıza e-posta nıza bile gerek duymadan sadece takma ad kullanarak bile hesap açabilir ve bunu isteyen herkes kullanabilir.
Varlıklarınızı merkezi sistemlerde tutmak yerine sadece size özel olan hesaplarda güvenlice tutabilirsiniz.
İnternet bağlantısının olduğu her yerden 7/24 erişim sağlayabilir. İstediğiniz vakit hizmetlere erişim sağlayabilirsiniz. Ayrıca bu işlemler çok hızlı ve düşük maliyetler ile gerçekleştirilir.
İşlemler tamamen şeffaftır ilgili herkes işlemlere ait tüm detayları kolayca görebilirler.
DeFi nin Dezavantajları
DeFi her ne kadar merkezi finansal sistemlerin en büyük sorunlarını çözebilmiş olsa da halen dünya üzerinde kullanan kişi merkezi finansal sistemleri kullanan kişi sayısına nazaran kullanıcı sayısı çok azdır.
DeFi geleneksel finansal sistemlerin anlayışlarını tamamen değiştirse de bu değişimin henüz başında ve bu durumda da sistemin halen bazı açıklarının geliştirilmeye daha ihtiyaç duyduğunu gösterir.
Dünyada ki tüm insanlara erişmeyi sağlamaya çalışan DeFi sistemlerinin internet erişiminin olduğu her yerden erişebilmekte fakat Birleşmiş Milletler’in verisine göre dünya üzerinde halen 3.7 milyar insanın internet erişimi sağlayamamaktadır. Bu durumda internet erişimi olmayan insanların merkezi bir sisteme bağlı olmasına zorunlu olur.