TR 
EN 
Programlama dilleri bilgisayarlara belirli bir görevi talimatlar ile yaptırabilme ihtiyacından doğmuştur. Charles Babbage’nin 1822 ’ de fark makinesini keşfetmesinden sonra programlama dili kavramı ortaya çıkmıştır. Programlama dilleri belirlenen işi adım adım bilgisayara girilmesi şeklinde ortaya çıkmıştır. Daha sonra programlama dilleri mantıksal dallanma, nesne yönelimi gibi özellikler kazanarak gelişmeye devam etmektedir.
1822: Fark Makinesi
Charles Babbage’nin fark makinesi sadece dişli çarkların ayarlanması yoluyla bazı aritmetik hesaplamalar yapabilen bir mekanik sistem olmasına karşılık, bu ayarlamalar ilk programlama dili olarak kabul görmektedir.
1942: ENIAC
İlerleyen yıllarda bu fiziksel hareket yerine elektrik işaretleri geçmiştir. Bu şekilde bir programlama dili ilk olarak ABD hükümeti tarafından geliştirilen ENIAC bilgisayarında kullanılmıştır.
1949: Short Code
Short Code 1949 yılında çıkmış elektronik cihazları programlamaya yarayan ilk programlama dilidir. Bu dilde ‘0’ ve ‘1’ ler kullanılarak elektronik cihaza komutlar verilmekteydi.Bu dil, karmaşık programlama dillerinin ilk örneğidir.
1949: Assembly
Electronic Delay Storage Automatic Calculator’da(EDSAC) Assembly dili kullanılmıştır . Assembly dili, makine kodu dilini basitleştiren bir tür düşük seviyeli programlama diliydi. Başka bir deyişle, bir bilgisayarı çalıştırmak için gerekli özel talimatlar.
1957:FORTHAN
IBM tarafından bilimsel araştırmalar için geliştirilmiş olan ve ilk gelişmiş dil olan Forthan 1957 de ortaya çıkmış. Forthan dili günümüzde kullanılan en eski programlama dili olarak kabul ediliyor.Ancak bu dil sadece ‘IF’ ‘GOTO’ ‘DO’ ifadelerini içerdiği için tercih edilmemektedir. Forthan dili sayısal işlemlerde avantajlı dil olmasına karşı giriş – çıkış işlemlerinde yeterli bir programlama dili değildi.
1958: LIPS
Liste işlemcisi veya LISP, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde (MIT) John McCarthy tarafından icat edildi. Üstün uzmanlık isteyen bir alan için tasarlanması sebebiyle kendine özgü bir sözdizimi (syntax) yapısına sahiptir. Bu dilin diğer dillerden en büyük farkı içerdiği tek veri türünün “liste” olmasıdır. Başlangıçta yapay zeka için tasarlanan LISP, bugün hala kullanılan en eski programlama dillerinden biridir ve Ruby veya Python yerine kullanılabilir.
1958: ALGOL
Bir araştırma grubu tarafından bilimsel amaçlı kullanım için geliştirilmiş bir programlama dilidir. Bu dilim programlama açısından önemi PASCAL,C,C++,JAVA gibi dillerin gelişmesi için başlangıç noktası olmasıdır.ALGOL dili bir sonraki nesli olan ALGOL 68 ile birlikte, kendi kendini çağıran (recursive) fonksiyonlar gibi özellikler kazanmasına rağmen, bu özellikler kullanım zorluklarının da beraberinde getirmiş, bu nedenle PASCAL gibi daha kolay ve küçük programlama dillerinin geliştirilmesine neden olmuştur.
1959: COBOL
Forthan’da yetersiz olan giriş çıkış düzenlemelerinin oldukça önemli olduğu ticari uygulamalar için 1959’ da Cobol dili geliştirilmiştir. Cobol iş dünyasını hedefleyerek geliştirilmiş bir dil olup, sadece metin türü ve sayi veri türlerini içermekteydi.
1968: PASCAL
O dönem kullanımda olan FORTRAN , ALGOL ve COBOl gibi dillerin en iyi özelleklerini alarak 1968 yılında Niklaus Wirth tarafından PASCAL dili geliştirilmiştir. Diğer dillerde olan matematik fonksiyonları, giriş – çıkış işlemleri gibi özelliklerin en iyilerinini seçilmesiyle oluşan PASCAL dili oldukça rağbet gören ve başarılı bir dil olmuştur.
Ancak PASCAL dili dinamik dizileri veya dinamik değişken gruplarını desteklememekte idi.PASCAL bu özellikleri bir sonraki nesli sayılan PASCAL-MODULA 2 sayesinde kazanmıştır. Ancak bu dönemlerde C dili kullanıcılar arasında popülerlik kazanmaya başlamıştı.
1972: C
C programlama dili New Jersey’deki Bell Laboratuvarlarında Dennis Ritchie tarafından 1972’de geliştirilmiştir.İlk gelişmiş dillerden günümüzün modern dillerine geçiş PASCAL’dan C’ye geçiş ile olmuştur.
C programlama dili aynı dönemde kullanılan Unix sisteminde kullanılmak için geliştirilmiştir.Bu sebeple C dili Unix verimlilik açısından en uyumlu platformları oluşturmaktadır.
C dili Unix, Windows, Mac OS ve çeşitli Linux sürümleri gibi işletim sistemlerinin geliştirilmesinde kullanılmıştır.
1983: C++
80’li yıllara doğru programlama da yeni bir yaklaşım olan “nesneye yönelik programlama” ortaya çıkmıştı. Bu yöntemde verinin parçaları programcı tarafından paketlenebilir ve yönlendirilebilen birer nesne olarak ele alınmıştır. Bu yaklaşımından etkilenen Bjarne Stroustrup “sınıf’ veri türü içeren bir C uyarlaması (C with Classes) geliştirmiştir.
Bu eklentiler grubu, yeni bir programlama dili olan C++ dilinin gelişiminin yolunu açmıştır. Böylece C++ dili 1983 yılında kullanıma sunulmuştur. C++ dili, C dilinin gücünü nesneye yönelik programlama kullanılarak program geliştirmek için geliştirilmiştir. Ancak nesneye yönelik programlama metodu kullanılırken C dilini üstün kılan hızı ve taşınabilir olma özellikleri korunmuştur.
1987: Perl
Perl, Larry Wall tarafından yaratılmıştır ve genel amaçlı, üst düzey bir programlama dilidir. Başlangıçta metin düzenleme için tasarlanmış bir betik dili olarak tasarlanmıştı, ancak günümüzde CGI, veritabanı uygulamaları, sistem yönetimi, ağ programlama ve grafik programlama gibi birçok amaç için yaygın olarak kullanılmaktadır.
1991: Python
Nesne tabanlı programlamayı, belli bir oranda fonksiyonel programlamayı destekleyen genel amaçlı programlama dilin Python’ dir. 1991 yılında ilk sürümü geliştirilen Python geniş standart kütüphanesi, dinamik yapısı ve öğrenmesi kolaylığı ile günümüzde oldukça popüler programlama dilidir. Yapay zeka, gömülü programlama gibi farklı olanlarda yoğun olarak kullanılan dil yaygın bir kullanıcı kitlesine sahiptir.
1995: Java
Java , James Gosling tarafından etkileşimli bir TV projesi için oluşturulmuş üst düzey bir dildir.Sonrasında çıkış amacından uzaklaşıp farklı olanlarda etkili olmaya başlamıştır. Platformlar arası işlevselliğe sahip ve sürekli olarak dünyanın en popüler programlama dillerinin başında gelir. Java, bilgisayarlardan akıllı telefonlara, masaüstü uygulamalarında ve büyük veri teknolojilerine kadar her yerde bulunabilir.
1995: JavaScript
JavaScript, dinamik ve nesneye yönelik programlama yeteneklerine sahip bir bilgisayar programlama dilidir. Hafiftir ve en yaygın olarak, uygulamaları istemci tarafı komut dosyasının kullanıcı ile etkileşime girmesine ve dinamik sayfalar oluşturmasına izin veren web sayfalarının bir parçası olarak kullanılır.
JavaScript ilk başta LiveScript olarak biliniyordu ama Java tarafından oluşturulan heyecanın etkisiyle ismi JavaScript olarak anılmasını istedi. Java yazılım dile ile benzerliği olmamasına rağmen Java ile karıştırılmaktadır. LiveScript olarak 1995 yılında Netscape 2.0’da yayınlandı sonradan JavaScript olarak geliştirilmeye devam etti
2000: C#
Microsoft’ta C++’ ın bilgi işlem yeteneğini Visual Basic’in basitliği ile birleştirme umuduyla geliştirdiği programlama dili C#, C++’a dayanır ve Java ile pek çok benzerliği paylaşır. Dil hemen hemen tüm Microsoft ürünlerinde kullanılır ve öncelikli olarak masaüstü uygulamaları geliştirmede görülür.
2009: Go
Go, büyük yazılım sistemlerinde oluşabilecek sorunları çözmek için Google tarafından geliştirilmiştir. Günümüzde bilgisayar ve teknoloji kullanımı, C++, Java ve Python gibi dillerin tanıtılıp kullanıma sunulduğu zamandan çok farklı olduğu için, devasa bilgisayar sistemlerinin yaygınlaşmasıyla sorunlar ortaya çıktı. Go, programcıların büyük yazılım sistemlerini daha verimli bir şekilde yazabilmeleri, okuyabilmeleri ve bakımlarını yapabilmeleri için çalışma ortamını iyileştirmeyi amaçlıyor.
2014: Swift
C, C++ ve Objective-C’nin yerine Apple tarafından geliştirilen Swift Apple platformuna uygulama yazmanıza olanak verir.Hızlı,güçlü ve kolay okunabilirliği olmasıyla Swift dili üzerinde oldukça kolay şekilde Apple ekosistemine uygulama geliştirmeyi sağlar.Ayrıca çok yönlüdür ve masaüstü ve mobil uygulamalar ile bulut hizmetleri için kullanılabilir.
Günümüzde en popüler programlama dili hangisidir?
Programlama dillerinin tarihi boyunca yolculuğumuzun sonuna yaklaşıyoruz. Gördüğünüz gibi, bilgisayar programlama günlük olarak güvendiğimiz teknolojiyi güçlendirerek tüm beklentilerin ötesinde bir düzeye geldi. Bu nedenle, bugün dünyaya güç veren programlama dillerini uygulamak ve kontrol etmek için yetenekli profesyonellere ihtiyacımız var. Ama hangi programlama dili en popüler?